Wyliczenia w tekście to duże wyzwanie dla autora – również pod kątem interpunkcji. W takim razie jakie znaki stosować, wymieniając w zdaniu wyrazy jeden po drugim? Czy zasady języka polskiego jasno określają kwestię wypunktowań? Poszukajmy odpowiedzi na to pytanie.
Wyliczenia w zdaniu ciągłym – kiedy przecinek, kiedy średnik?
Analizując wypunktowania w tekście pod kątem interpunkcji, należy wziąć pod uwagę dwie kwestie: sposób zapisu wyliczanych wyrazów bądź zdań oraz ich długość. Jeżeli mamy do czynienia z krótkimi wyliczeniami w zdaniu ciągłym, z reguły rozdziela się je przecinkami.
- Jutro jedziemy w góry, nad jezioro, do apartamentu, do restauracji.
Jeśli jednak wyliczenia dotyczą nie pojedynczych wyrazów czy kilku słów, lecz zdań – szczególnie złożonych – czytelniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie średników.
- Jutro jedziemy w góry, gdzie będziemy przechadzać się pieszo; nad jezioro, aby popływać kajakiem i się poopalać; do apartamentu, w którym się meldujemy i zostawiamy bagaże; do restauracji, żeby zakończyć długi dzień smaczną kolacją.
Interpunkcja w liście wypunktowanej
Inaczej sytuacja wygląda przy zapisie wypunktowań jedno pod drugim w formie listy. W przypadku wyliczenia pojedynczych wyrazów lub krótkich zdań dopuszczalne jest nawet niestosowanie żadnego znaku interpunkcyjnego poza kropką po ostatnim wyliczeniu.
Jutro jedziemy:
- w góry
- nad jezioro
- do apartamentu
- do restauracji.
Nie jest to idealne rozwiązanie pod względem językowym, ale dopuszczalne. Za w stu procentach poprawny można natomiast uznać zapis zarówno z przecinkami, jak i średnikami – pod warunkiem że wypunktowanie dotyczy pojedynczych wyrazów bądź krótkich zdań.
Jutro jedziemy:
- w góry,
- nad jezioro,
- do apartamentu,
- do restauracji.
Jutro jedziemy:
- w góry;
- nad jezioro;
- do apartamentu;
- do restauracji.
Jeśli jednak wyliczenie obejmuje dłuższe zdania lub kilka zdań, zalecam kończenie wypunktowań średnikiem, który jasno daje do zrozumienia o zakończeniu danej myśli.
Jutro jedziemy:
- w góry, gdzie będziemy przechadzać się pieszo;
- nad jezioro, aby popływać kajakiem i się poopalać;
- do apartamentu, w którym się meldujemy i zostawiamy bagaże;
- do restauracji, żeby zakończyć długi dzień smaczną kolacją.
Warto zwrócić uwagę, że w każdym z przykładów, w których wypunktowanie następuje „z góry na dół”, akapit pod akapitem, a nie w zdaniu ciągłym, wyliczenie zostaje poprzedzone dwukropkiem.
Jutro jedziemy:
Interpunkcja w wypunktowaniach w tekstach marketingowych
Odrębnym przypadkiem są teksty marketingowe i reklamowe, w których stosuje się przeważnie wypunktowania bez żadnych znaków interpunkcyjnych. Taki „czysty” zapis można co prawda uznać za nieprawidłowy pod względem językowym, jednak z punktu widzenia funkcji marketingowej jest lepszy. Brak znaków interpunkcyjnych pozwala bowiem odbiorcy w pełni skupić się na przekazywanej treści.
Przyjedź do nas i podziwiaj
jeziora
góry
łąki
lasy